واشر قفلی

واشر چیست؟

واشر در ظاهر یک جسم حلقوی است که عمدتا جنس فلزی یا پلاستیکی دارد. اگر میان یک دیسک حفره‌ای ایجاد کنند یک واشر به وجود می‌آید. واشرها کاربرد زیادی در صنایع و مصارف عادی دارند. این واژه از زبان آلمانی گرفته شده است؛ Wasser در زبان آلمانی به معنای آب است که بعدها به عنوان واشر در زبان انگلیسی به شکل Washer رواج پیدا کرد و سپس در تمام دنیا این جسم را با این نام شناختند.

از یک واشر برای محکم کردن اتصال، حذف نیرو از یک نقطه و یکنواخت کردن فشار استفاده می‌کنند. واشرها انواع و اقسامی دارند که یکی از آن‌ها واشر قفلی نام دارد. ما قصد داریم در ادامه همین مطلب به معرفی کامل این واشر بپردازیم و درباره جنس، استاندارد و گریدبندی‌ها، ابعاد و طراحی و… آن توضیح دهیم. با آرین پیچ همراه باشید.

خرید واشر قفلی

کمی قبل‌تر گفتیم که واشر قفلی یکی از انواع واشرها است و متخصصان از آن به عنوان قفل‌کننده اتصالات استفاده می‌کنند. در واقع کاربرد خاصی از این واشر وجود دارد که ممکن است استفاده از آن در همه جا پاسخگو نباشد یا حتی در مواردی عملکردی منفی از خود نشان دهد. در نتیجه برای بهبود عملکرد این واشر با مزیت‌های فوق‌العاده‌اش باید ویژگی‌های آن را بشناسیم و بدانیم این مدل را در چه مواقعی به کار ببندیم.

اگر موقع خرید واشر قفلی از فروشنده درخواست کنید متوجه خواهید شد که این واشر به تنهایی وجود ندارد بلکه انواعی از آن موجود هستند که هر کدام خاصیت ویژه خود را داشته و کاربردی متفاوت از دیگری دارند. در ادامه همین مطلب به معرفی انواع این واشر نیز خواهیم پرداخت.

طراحی و ظاهر واشر

ابتدا می‌خواهیم نگاهی به ظاهر واشر داشته باشیم و طراحی آن را بررسی کنیم. طراحی این واشر تا حدودی پیچیده‌تر از سایر واشرها است به طوری که شاید در نگاه اولیه نتوان تشخیص داد که با یک واشر سر و کار داریم. وجه مشترک همه واشرها یک حلقه مرکزی است. این واشر هم همین طور است و یک حلقه فلزی دارد که بسته به نوع، در اطراف این حلقه یا روی آن طراحی‌های افزون‌تری دارد.

در نوعی از واشر که با نام واشر عاج‌دار یا دندانه‌دار معروف است در کنار حلقه، دندانه‌های مثلثی و تیزی وجود دارند؛ این واشر در ظاهر شبیه یک حلقه با تیغ‌هایی است که سراسر آن را فرا گرفته‌اند. طراحی دنده‌های واشر نیز می‌تواند متفاوت باشد. بعضی از واشرهای دندانه‌دار طراحی پهن و بازتری دارند و گویی دنده‌ها به سمت بیرون پرتاب می‌شوند اما در نوع دیگر دندانه‌ها روی سطح حلقه با کمی برآمدگی قرار دارند و صرفا کمی ارتفاع گرفته‌اند؛ به این معنی که هیچ بیرون‌زدگی از حلقه وجود ندارد. به این نوع واشرها واشر دنده خارجی می‌گویند.

حتی طراحی خود دنده‌ها می‌تواند فرق داشته باشد؛ در نوعی که ما توضیح دادیم عاج‌ها مثلثی و حالتی کشیده دارند اما در مدل‌های دیگر ممکن است عاج‌ها نرم و با لبه‌های گرد شده باشد و آن را از نزدیک شبیه شکل هندسی ذوزنقه کند.

یکی از انواع واشر قفلی عاج‌های درونی دارد. تا این جا درباره واشرهای عاج‌داری صحبت کردیم که دندانه‌های آن روی محیط بیرونی حلقه کار شده بودند و روی لبه بیرونی قرار داشتند اما این مدل از واشر دنده‌هایی روی حلقه مرکزی یا همان حفره داشته و عاج‌هایش به سمت داخل است. اگر فرض کنیم هر دندانه نقطه‌ای فرضی را نشان می‌دهند، تمام این دنده‌ها به سمت نقطه مرکز دایره و حفره خواهند بود. در میان بازاریان و متخصصان این کار به این نوع از واشر، واشر ستاره گفته می‌شود.

در نوع دیگری از واشر خبری از دندانه‌های بیرون‌زده نیست و فقط روی واشر شیار یا به اصطلاح خار کار شده است. به این نوع از واشر قفلی معمولی یا ساده می‌گویند چرا که هیچ طراحی اضافه‌ای ندارد و بیشتر شبیه به یک واشر ساده است.

چگونه از واشر قفلی استفاده کنیم؟

از واشرها در کنار پیچ و مهره استفاده می‌کنیم. برای استفاده از واشرها باید ابتدا پیچ را در حفره یا محل اتصال قرار دهید و از محکم بودن آن اطمینان حاصل کنید. سپس لازم است تا از مهره یا واشر کمک بگیرید؛ البته تقدم استفاده هر یک در کاربردهای مختلف فرق می‌کند. گاهی لازم است تا مهره را قبل از واشر ببندید اما گاهی باید ابتدا واشر را بسته سپس از مهره استفاده کنید.

برای بستن واشر قفلی ابتدا باید مهره را به پیچ بسته و آن را سفت کنید. سپس واشر را زیر مهره ببندید. برای محکم کردن واشر یا مهره می‌توانید از آچار بهره بگیرید. البته در مواقعی توصیه می‌شود تا واشر را زیاد محکم نکنید و مقداری انعطاف و فضا برای آن باقی بگذارید.

معمولا از این مدل واشر در کنار مهره قفلی استفاده می‌شود. از آن جایی که مهره قفلی خود دسته‌بندی دارد توصیه می‌کنیم به محصولات مرتبط همین مطلب سر بزنید و درباره انواع این مهره‌ها هم بخوانید. همچنین پیچ آلن و استاد بولت از دیگر محصولات مرتبط هستند چرا که می‌توان از واشر قفلی به عنوان مکمل دوم در کنار این پیچ‌ها استفاده کرد.

کاربرد واشر قفلی

از واشر قفلی برای قفل کردن اتصال پیچ و مهره استفاده می‌کنند. همان طور که از نام آن نیز پیدا است این واشر باعث می‌شود مهره در جهت باز شدن نلغزد و اتصال محکم باقی بماند یا به اصطلاح قفل شود. همچنین به دلیل وجود خار یا دنده، واشر مقداری خاصیت فنری به دست می‌آورد و باعث می‌شود مجموعه در اثر فشار یا جنبش پایدار بماند. از این نوع واشر معمولا در پروژه‌هایی استفاده می‌شود که لازم است مقاومت در عین انعطاف وجود داشته باشد. در پروژه‌های مهم و نیازمند دقت بالا از این مدل استفاده می‌کنند.

انواع واشر قفلی

در بخش طراحی تا حدودی با انواع واشرهای قفلی آشنا شدیم و درباره ظاهر و طراحی هر کدام صحبت کردیم اما لازم است تا اطلاعات دقیق‌تری درباره این واشرها به دست آوردیم تا هنگام خرید پیچ و مهره و واشر با مشکل مواجه نشویم.

واشر ستاره که دنده‌های داخلی دارد یکی از انواع واشرهای قفلی بود که قبلا درباره آن توضیح دادیم؛ این واشر به دلیل داشتن عاج‌های داخلی گزینه مناسبی برای قفل کردن هر نوع مهره‌ای است. وقتی مهره را به پیچ می‌بندیم نمی‌توانیم درباره پایداری اتصال آن در بلندمدت اظهار نظر کنیم چرا که اتصال پیچ و مهره هر چقدر هم که محکم باشد در گذر زمان سست شده و مهره کم‌کم از پیچ باز می‌شود.

برای نگه داشتن هر چه بیشتر مهره روی پیچ از واشر ستاره استفاده می‌کنیم. واشر ستاره با داشتن عاج‌های داخلی در نقش پایه برای مهره ظاهر می‌شود و اتصال را بیش از پیش محکم و پایدار می‌کند. نوع دوم یعنی دنده خارجی هم تقریبا به همین شکل عمل کرده و اتصال مهره به پیچ را تثبیت می‌کند.

تفاوت‌هایی بین واشر دنده داخلی و خارجی وجود دارد که باعث می‌شود خریداران از هر کدام در جای به‌خصوص خود استفاده کنند. تفاوت اصلی بین دنده داخلی و خارجی مقاومت و توانایی در تثبیت اتصال است. دنده داخلی با این که می‌تواند اتصال پایدارتری به نسبت دنده خارجی ایجاد کند اما در مقایسه با همین نوع، مقاومت در برابر تنش آن کمتر است.

از دیگر تفاوت‌ها می‌توان به قیمت واشر قفلی اشاره کرد؛ بین دو نوع واشر اختلاف قیمت وجود دارد. علاوه بر طراحی عوامل دیگری مانند اندازه و جنس واشر می‌توانند روی قیمت پیچ و مهره و واشرها تاثیر بگذارند. واشر قفلی هم از این قانون تبعیت می‌کند. پس بهتر است با این دو عامل نیز آشنا شویم.

ابعاد و اندازه

واشر ستاره دارای چهار مولفه برای اندازه‌گیری است. این اندازه‌ها مانند مواد اولیه برای تهیه غذا هستند؛ با داشتن این چهار مولفه می‌توان یک واشر ستاره ساخت. دو مولفه برای بیان ضخامت یعنی s و h و دو عدد دیگر برای بیان طول قطر دایره‌های واشر یعنی d1 و d2 هستند.

اندازه s ضخامت دقیق خود حلقه یا دیسک را نشان می‌دهد اما h با احتساب ضخامت دنده‌هایی که از کنار مانند بیرون‌زدگی دیده می‌شوند بیان می‌شود. دو عدد d1 و d2 نیز به ترتیب بیانگر قطرهای خارجی و داخلی حلقه هستند اما باید دقت داشت که d2 از نوک یک دنده تا نوک دنده دیگر اندازه‌گیری می‌شود.

به طور مشابه دو اندازه d1 و d2 برای بیان قطرها در نوع دنده خارجی هستند اما با این تفاوت که اندازه d1 برای بیان فاصله نوک دنده خارجی تا نوک دیگر دنده است. دو عدد h و s نیز کارکردی مشابه دارند اما باز هم مقداری تفاوت وجود دارد. عدد h مانند نوع قبلی یعنی واشر دنده داخلی محاسبه می‌شود اما s به جای اندازه‌گیری ضخامت حلقه، ضخامت نوک دنده‌ها را اندازه می‌گیرد که این عدد تقریبا با ضخامت خود حلقه برابر است.

جنس و گریدبندی

از آن جایی که جنس و متریال یک محصول ارتباط تنگاتنگی با گریدبندی آن دارد ابتدا درباره گریدبندی و استاندارد توضیح می‌دهیم. باید گفت که استاندارد رایج برای ساخت یک واشر قفلی چه دنده‌داخلی چه دنده‌خارجی استاندار DIN 6798 بوده و گریدبندی‌هایی مانند A2، A4، 4 و 5 برای این محصول وجود دارند. هر کدام از این گریدها نشان‌دهنده جنس و کاربرد واشر هستند. همچنین یک گرید محیط مناسب برای استفاده از آن جسم را مشخص می‌کند.

برای واشر قفلی دو گرید A2 و A4 بیانگر جنس استیل و دو گرید 4 و 5 بیانگر جنس آهنی هستند. گریدهای 4 و 5 از آن جایی که کربن کمتری دارند به نسبت گریدهای بالاتری مانند 8.8 یا 10.9 در برابر فشار و حرارت مقاومت کمتری از خود نشان می‌دهند و آهن به طور معمول در محیط‌های مرطوب دچار زنگ‌زدگی می‌شود اما با این حال قیمت آن مناسب و ارزان است.

در مقابل دو گرید A2 و A4 که نشان می‌دادند جنس واشر از استیل است به خودی‌خود اطلاعات دیگری به همراه می‌آورند. جنس استیل نقره‌ای‌رنگ و درخشان بوده و در برابر عوامل اکسیدکننده مقاوم است. این جنس به راحتی زنگ نمی‌زند و می‌تواند دوام بیشتری از خود نشان دهد اما با وجود تمام این ویژگی‌ها گاهی خرید آن به دلیل قیمت بیشترش نمی‌صرفد. اگر همچنان در پی خرید این واشر هستید اما به دنبال قیمتی مناسب و کیفیتی مرغوب می‌گردید پیشنهاد می‌کنیم سری به وب‌سایت و فروشگاه بزنید.